Hemodiyaliz hastalarında iki diyaliz arasındaki kilo alımının primer nedeni diyetle alınan tuz miktarıdır. Hipernatremiye sekonder gelişen osmotik susama hissi, sıvı alımını beraberinde getirir. Hipervolemiye seconder, kan basıncı artışı kardiyovasküler mortaliteyi arttırır. Bu açıdan hemodiyaliz hastalarında diyetle alınan tuz miktarının bilinmesi önemlidir. Bu çalışmada beslenme anketi yöntemiyle hemodiyaliz hastalarında alınan sodyum miktarının hesaplanması hedeflenmiştir. Ayrıca hesaplanan sodyum miktarının geleneksel yöntemle hesaplanan sodyum miktarıyla karşılaştırması da yapılmıştır. Bu amaçla kronik hemodiyaliz programında olan ve haftada üç defa hemodiyalize giren anürik 20 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Serum sodyum düzeyine etki edebilecek komorbiditesi olan hastalar çalışma dışında bırakılmıştır. Hastaların diyaliz çıkışından bir sonraki diyaliz girişine kadarki diyetleri hastalar tarafından beslenme anketi formuna yazılmıştır. Hastaların diyaliz çıkışı ve bir sonraki diyaliz girişinde vücut ağırlıkları ölçülmüş, serum sodyum ölçümü için kan örnekleri alınmıştır. Hastalardan diyet anketi yöntemiyle elde edilen sodyum diyet sodyumu, serum sodyum örnekleri ve diyaliz giriş ve çıkışındaki toplam vücut sıvısı kullanılarak elde edilen sodyum hesaplanan sodyum olarak isimlendirilmiştir. Çalışmanın sonunda hemodiyaliz hastalarında diyetle alınan sodyum miktarının hesaplanan sodyum miktarından daha yüksek olduğu ancak bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görülmüştür (p:0.804). Yapılan korelasyon analizinde diyet sodyumu ile hesaplanan sodyumu arasında ve diyet sodyumu ile vücut ağırlığındaki değişim arasında zayıf korelasyon olduğu gözlenmiştir. Ayrıca hesaplanan sodyum ile vücut ağırlığındaki değişim arasında kuvvetli korelasyon olduğu tespit edilmiştir. Yaptığımız çalışmada diyet sodyumu ile hesaplanan sodyum ve vücut ağırlığındaki değişimler arasında zayıf korelasyon olması nonosmotik sodyumla açıklanabilir. Ancak bunun için daha geniş hasta populasyonlarında ileri araştırmalara ihtiyaç vardır. (Bu çalışma birinci sırada yer alan yazarın tıp uzmanlık tezinden üretilmitir. ORCID ID: 0000-0002-1610-7369)
Anahtar Kelimeler: Hemodiyaliz, Tuz Alımı, Diyet Anketi
|