GİRİŞ: COVID-19 enfeksiyonu erişkin solunum yetmezliği sendromuna (ARDS) ve dolayısıyla ölüme neden olabilen bir pnömoni etkeni olup tüm dünyayı etkisi altında bırakmaya devam etmektedir. Hangi hastalarda ARDS gelişebileceğini öngörmek mortaliteyi azaltmak açısından önem arz etmektedir. Bu çalışma COVID-19 hastalarında platelet indekslerinin ARDS gelişimini öngörmede kullanılabilirliğini araştırmayı amaçlamaktadır.
YÖNTEMLER: Mayıs 2020-Kasım 2020 tarihlerinde PCR (+) ile tanısı kesinleşmiş ve hastanede yatarak tedavi olan 500 ardışık COVID-19 hastası çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışma tek merkezli, retrospektif bir çalışma olarak dizayn edildi. Hastaların demografik verileri, risk faktörleri, böbrek fonksiyonları kaydedildi. Yatıştaki pik D-dimer ve ferritin değerleri de kaydedildi. Hastaların rutin hemogram tahlillerindeki platelet sayısı (PLT), ortalama platelet volumü (MPV), plateletcrit (PCT) ve platelet dağılım genişliği (PDW) platelet indeksleri olarak belirlendi ve ARDS gelişimi ile ilişkisi olup olmadığı araştırıldı.
BULGULAR: Hastaların demografik özellikleri Tablo 1’de özetlenmiştir. ARDS gelişen hastalar belirgin şekilde ileri yaştaydı (64 vs. 75; p=0.001). ARDS gelişen ve gelişmeyen hastalar arasında cinsiyet, hipertansiyon (HT) ve diyabet (DM) varlığı açısından fark yoktu. Konjestif kalp yetersizliği (KKY), kronik böbrek hastalığı (KBH) ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) sıklığı ARDS gelişen hastalarda daha fazla idi. Atrial fibrilasyon (AF) sıklığı ve iskemik serebrovasküler hastalık (SVH) öyküsü ARDS gelişen grupta daha yüksekti. COVID-19 enfeksiyonunun klinik şiddetini gösteren laboratuar parametrelerinden D-dimer ve ferritin düzeyleri ARDS gelişen grupta belirgin şekilde daha yüksek saptandı. ARDS gelişimi açısından platelet indeksleri incelendiğinde yalnızca PCT için gruplar arasında anlamlı düzeyde fark vardı (0.21 vs. 0.24; p=0.046).
SONUÇ: Hastanede tedavi gören COVID-19 vakalarında ARDS gelişimi ile PCT arasında anlamlı ilişki vardır.
Anahtar Kelimeler: COVID-19, ARDS,
|
