Giriş: Meme dokusundan kaynaklanan ağrıyı tanımlayan “Mastalji”, üreme dönemindeki kadınların yaklaşık üçte ikisini etkilemektedir. Ağrı şiddetli ve kronik olduğunda, kadınların günlük yaşam aktiviteleri, fiziksel, sosyal ve çalışma hayatları üzerinde olumsuz etkiye neden olmaktadır. Özellikle ağrının bireylerde yaşam tarzına yönelik neden olduğu değişikliklerin tanımlanması tedavinin planlanmasında yol gösterici olacaktır.
Amaç: Bu araştırmanın amacı, mastalji şikayetiyle hastaneye başvuran bireylerin ağrı özelliklerinin tanımlanması ve ağrının yaşam kalitesi üzerindeki etkisinin incelenmesidir.
Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırma, 15.03.2021-15.06.2021 tarihleri arasında bir devlet hastanesinin genel cerrahi polikliniğine mastalji şikayeti ile başvuran 18-65 yaş arasındaki 96 kadın birey ile yürütüldü. Veriler, demografik veri formu, Visual Analogue Scale (VAS) ve Short Form-36 (SF-36) ölçekleriyle elde edildi. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı ve karşılaştırma analizler kullanıldı.
Bulgular: Katılımcıların %36,5’i (n=35) 41-50 yaş arasında, %80,2’si (n=77) evli olduğu, %80,2’sinin (n=77) ailesinde meme kanseri öyküsü olmadığı, %41,7’sinin (n=40) meme ağrısının bir yıldan fazla sürdüğü, %37,3’ünde (n=36) ağrının hem sağ hem sol memede olduğu saptanmıştır. VAS ortalaması 5 (1-10)’dir. VAS ile SF 36 toplam ölçek puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunamazken, ölçek alt boyutlarından; genel sağlık algısı, enerji-canlılık, sosyal fonksiyon, emosyonel rol kısıtlılığı ve ağrı arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. Ağrı şiddeti ile bağımsız değişkenlerden; doğum sayısı, doğum kontrol hapı kullanma durumu, sigara kullanma durumu, günlük su tüketim alışkanlığı, meme ağrısı dolayısıyla kanser olduğuna yönelik korku durumu ve ağrı bölgesi bakımından anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Yaşam kalitesinin ile bağımsız değişkenlerden; uyku alışkanlığı, meme dokusunda travma ve mastalji nedeniyle daha önce doktora başvurma durumu bakımından anlamlı bir ilişki saptanmıştır.
Sonuç: Mastalji, kadınların yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir faktör olarak çok yönlü değerlendirilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Ağrı, meme, yaşam kalitesi.
|