Keywords:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Adölesanlarda Dismenore yönetimini tartışarak konuyu gözden geçirmektir. Yöntem: Çalışma Google akademik, Sicendirect ve PubMed veri tabanları üzerinden ‘Adölesan Dismenore, Dismenore, primer dismenore, sekonder dismenore’ terimleri ile yapılan taramalar sonucu tam metnine ulaşılan çalışmaların derlenmesi ile hazırlanmıştır. Bulgular: Dismenore kadınların üreme çağı boyunca çok sık görülen jinekolojik rahatsızlıklardan biridir. Genellikle primer ve sekonder olmak üzere iki tipte kategorize edilir. Yapılan çalışmalar dünya genelinde dismenore sıklığının %45.3 ile %90 arasında değişiklik gösterdiği en yüksek oranlarınsa adölesanlarda olduğu görülmüştür. Dismenore kadınların fiziksel ve sosyal aktivitelerinde değişikliklere yol açarak yaşam kalitesini düşürmektedir. Özelikle adölesanlarda dismenore sonucunda spor ve sosyal aktivitelere katılım sınırlı olmakta; okul devamsızlıkları, okul başarısı, konsantrasyon, üretkenlik gibi akademik performans göstergeleri olumsuz etkilenmekte, genel konfor ve yaşam kalitesi düşmektedir. Patofizyolojisi endometriumdaki prostaglandin ve lökotrien yolaklarındaki aktivite ve uterin kontraksiyonlardaki artışın katkıda bulunduğu çalışmalarda belirtilmektedir. Dismenore en tipik olarak karın krampları olarak ortaya çıkar; bununla birlikte baş ağrısı, mide bulantısı, kusma veya diğer yaygın semptomlarla da kendini gösterebilir. Tanı esas olarak kliniktir, ancak pelvik muayene, gebelik testi ve CYBE taraması gibi diğer testler, diğer ağrı kaynaklarını ekarte etmede yardımcı olabilir. Dismenorenin adölesanlarda prevelansı yüksek olmasına rağmen farmakolojik tedavisi NSAID ve Hormanal tedavi ile sınırlıdır. Bu nedenle yaşanan ağrıda tamamlayıcı ve alternatif tedavilerden yararlanılmasında ve yan etkisi az olan ya da hiçbir yan etkisi olmayan tedavilerin saptanmasında fayda bulunmaktadır. Bu bağlamda hemşirelerin tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı konusunda farkındalıklarının artması ve kullanılan yöntemlerin kanıta dayandırılması gerekmektedir. Sonuç: Bu makalede dismenorenin en yeni tanımlarını, patofizyolojisini, epidemiyolojisini, klinik sunumunu ve yönetimini tartışarak konuyu gözden geçirmenin yanı sıra adölesanlar hakkında en güncel görüşü sunmayı amaçlamaktadır. ORCID NO: 0000-0002-8015-0644

Anahtar Kelimeler: Adölesan Dismenore, Dismenore, primer dismenore, sekonder dismenore