Amaç: Bariatrik cerrahi, obezite için etkili bir tedavi yöntemidir. Ancak cerrahi sonrasý sonuçlar, uzun süreli aðýrlýk kaybý ve yeme ile ilgili psikopatoloji açýsýndan deðiþkenlik göstermektedir. Bu çalýþmada, bariatrik cerrahi sonrasý hastalarýn beslenme davranýþlarýnýn incelenmesi, hedonik açlýk durumlarýnýn ve cerrahi sonrasý depresyon derecelerinin deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr.
Yöntem: Kesitsel tipteki bu çalýþma bariatrik cerrahi geçirmiþ 44 yetiþkin birey ile yürütülmüþtür. Bireylerin hedonik açlýklarýnýn deðerlendirilmesinde Besin Gücü Ölçeði, depresyon durumlarýnýn deðerlendirilmesinde ise Beck Depresyon Ölçeði kullanýlmýþtýr. Çalýþmanýn verileri SPSS 26.0 versiyonu kullanýlarak analiz edilmiþtir.
Bulgular: Çalýþmaya katýlan bireylerin yaþ ortalamasý 35,0±7,90’dýr. Katýlýmcýlarýn büyük çoðunluðu kadýn, tüp mide ameliyatý geçirmiþ ve yeteri kadar saðlýklý besin tercih ettiðini düþünenlerden oluþmaktadýr. Ameliyat sonrasý bir yýl ve daha kýsa süre geçirenlerin %20’si normal aðýrlýkta ve %53,3’ü hafif þiþmandýr. Bir yýldan daha uzun süre geçirenlerin %41,4’ü normal aðýrlýkta, %31’i hafif þiþman ve %6,9’u morbid obezdir. Ameliyat sonrasý geçen süreye göre oluþturulan gruplarda beden kütle indeksi, Besin Gücü Ölçeði puaný ve alt faktörleri arasýnda anlamlý fark bulunmamýþtýr (p>0,05). Beck Depresyon Ölçeði ortalama puanýnýn ameliyat sonrasý bir yýl ve daha kýsa süre geçirenlerde bir yýldan daha uzun süre geçirenlere göre daha yüksek olduðu saptanmýþtýr (p=0,002).
Sonuç: Bariatrik cerrahi operasyonu sonrasý geçen süreden baðýmsýz olarak hastalarýn hedonik açlýklarý ve beden kütle indekslerinin benzer olduðu görülmüþtür. Ancak, ameliyatýn ilk yýlýndaki hastalarýn depresyon puanlarýnýn ameliyatýn üzerinden bir yýldan fazla süre geçmiþ olan hastalardan daha yüksek olduðu gözlenmiþtir. Bariatrik cerrahi geçiren hastalarýn ameliyat sonrasý ilk yýlda psikolojik destek almasý ileride görülebilecek yeme bozukluklarýnýn önlenmesinde yararlý olabilir.
ORCID NO: 0000-0003-4524-8205
Anahtar Kelimeler: Bariatrik cerrahi, Beslenme, Depresyon, Hedonik açlýk
|
