Mikotoksinler, mantarlar tarafýndan sekonder metabolitler olarak üretilen güçlü toksinlerdir. Güçlü toksisitesinden dolayý besin güvenliði ve gýda sanayisi bu metabolitleri üzerinde durulmasý gereken bir konu olarak deðerlendirmektedir. Bir mikotoksin türü olan patulin, Byssochlamys, Penicillium, Aspergillus gibi bazý mantarlar tarafýndan üretilen ve çok çeþitli gýdalarda görülebilen bir mikotoksin türüdür. Özellikle elma, kayýsý, armut gibi çekirdekli ve yumuþak meyveler, bazý sebzeler, tahýllar, peynir gibi besinler patulin oluþumu için önemli besinler arasýnda yer almaktadýr. Depolama, ýsýl iþlem, pastörizasyon, fermentasyon ve asidite koþullarý ile beraber kontaminasyon durumu patulin miktarýnýn azalma ve artýþýnda etkili olmaktadýr. Patulinin 1940'larda bir antibiyotik olarak izole edilen suda çözünür bir lakton iken insan saðlýðýný üzerine etkileri dikkat çekmiþtir. Epitel hücre dejenerasyonu, genotoksik ve teratojenik gibi etkileri saðlýk tehtiti halk saðlýðý endiþelerini arttýmaktadýr. Uygun proses ve koþullara raðmen patulinin doðal olarak oluþma özelliði patulinin elimine edilmesinde yetersiz kalabilmektedir. Bundan dolayý, özel bir grup olan bebek ve çocuklarýn beslenmesinde yer alan özellikle elma, armut, tahýl bazlý püre gibi bebek gýdalarý patulin tehlikesi üzerinde tekrar durulmasýný gerektirmektedir. Bebek gýdalarýnýn tüketimine baðlý olasý artacak maruziyet saðlýk sorunlarýný beraberinde getirecektir. Bu derlemede bebek gýdalarýnda bulunan patulin incelenmekte ve patulini etkileyen prosesler tekrar gözen geçirilmektedir. Ayrýca bu derleme ilerleyen süreçlerde bebek gýdalarýnýn patulin analizlerine bir ýþýk tutacaktýr. ORCID NO: 0000-0002-8047-2926
Anahtar Kelimeler: patulin, mikotoksin, bebek gýdalarý
|
