Giriþ: Ýrritabl Barsak Sendromu(ÝBS) herhangi bir yapýsal bozukluðun olmadýðý ancak gastrointestinal sistemde kabýzlýk,ishal,gaz þiþkinlik gibi semptomlarýn görüldüðü bir hastalýktýr. ÝBS'nin 4 alt tipi bulunmaktadýr. Kabýzlýðýn baskýn olduðu ÝBS(ÝBS-C), Ýshalin baskýn olduðu ÝBS(ÝBS-D), Karýþýk tip ÝBS(ÝBS-M) ve son olarak da Sýnýflandýrýlmamýþ ÝBS(ÝBS-U)'dir. ÝBS tedavisi semptomlarýn þiddeti, besinlerle semptomlar arasýndaki iliþki, bireyin psikolojik sorunlarýnýn varlýðý ve semptomlar üzerindeki etkisi üzerinde yoðunlaþmaktadýr. FODMAP içeren besinler düþük emilime sahiptir ve kolonda fermente olarak lümendeki suyu arttýrýrlar. Bu yüzden FODMAP içeren besinlerin ÝBS semptomlarýný tetiklediði düþünülmektedir.
Amaç: Bu çalýþma FODMAP diyetinin IBS üzerine etkisini incelemeyi amaçlamýþtýr.
Yöntemler: FODMAP diyeti ve IBS üzerine etkileri ile ilgili Pubmed’de son yýllarda yayýnlanmýþ olan yayýnlar ve ilgili diðer bilimsel yayýnlar incelenmiþtir.
Bulgular: Avustralya'da yapýlan bir çalýþmada ÝBS hastalarý iki gruba ayrýlmýþ ve bir gruba düþük FODMAP diyeti uygulanýrken diðer gruba FODMAP içeriði zengin bir diyet uygulanmýþtýr. Çalýþmanýn sonucunda düþük FODMAP grubunun semptomlarýnda büyük ölçüde azalma olduðu gözlemlenmiþtir. Baþka bir çalýþmada FODMAP kýsýtlý diyet sonucunda çoðu ÝBS hastasýnýn dýþký formunun normal yapýya döndüðü tespit edilmiþtir.Bu durum hastalarýn yaþam kalitesinin artmasýna sebep olmuþtur. Yapýlan birçok çalýþmada da FODMAP kýsýtlý diyetin ÝBS semptomlarýný azalttýðý gözlemlenmiþtir.
Sonuç: FODMAP kýsýtlý diyetlerin uygulanmasý sonucu çoðu IBS hastasýnýn semptomlarýnda azalma görülmüþtür. Ancak FODMAP besinlerin bir çoðunun prebiyotik olmasý ve ÝBS hastalarýnýn baðýrsak mikrobiyotasýnýn saðlýklý bireylere göre bozulmuþ olmasý sebebiyle diyetin uzun süre uygulanmasýnýn baðýrsak saðlýðýný olumsuz etkileyeceði belirtilmektedir. FODMAP kýsýtlý diyet ve ÝBS semptomlarý arasýndaki iliþkiyi inceleyen çalýþmalarýn kýsa süreli çalýþmalar olmasý ve diyetin uzun dönemde baðýrsak mikrobiyotasý üzerindeki etkisinin bilinmemesi nedeniyle bu konuda kesin bir sonuca varýlamamaktadýr.
Anahtar Kelimeler: FODMAP, ÝBS, mikrobiyota
|
