Amaç: Juvenil idiyopatik artritli hastalarda; taný gecikmesi, biyolojik ajan kullanýmý, biyolojik ajanýn baþlanma zamaný ve eþlik eden FMF hastalýðýnýn çocukluk çaðý saðlýk deðerlendirme anketi ile iliþkisini araþtýrmaktýr. Materyal ve metod: Çalýþmaya yaþ ortalamasý 13.67 ± 4.61 yýl olan 20 JÝA tanýlý hasta ( 13 kýz, 7 erkek ) ve yaþ ortalamasý 13.25 ± 43.52 yýl olan ve herhangi bir bað doku, nörolojik, kas hastalýðý olmayan 20 çocuk ( 13 kýz, 7 erkek ) kontrol grubu olarak alýnmýþtýr. Bu hasta ve kontrol grubuna sakatlýk ve rahatsýzlýk endeksinden oluþan CHAQ anketi uygulandý. Bulgular: Biyolojik ajan kullanan 20 juvenil idiyopatik artritli hastanýn CHAQ skorlarý kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlý yüksek bulunmuþtur ( p<0,05 ). Biyolojik ajan kullanýmý sonrasý relaps görülen hastalarýn risk faktörlerine bakýldýðýnda istatistiksel olarak sadece cinsiyet ( p<0,05 ) anlamlý bulunmuþtur. Erkeklerin relaps olma oraný % 71,4 iken, bu oran kýzlarda 28,6’ dýr. ROC eðrisi yöntemi ile yapýlan testler sonucunda taný gecikmesi için kesme deðeri 10,5 ay olarak belirlenmiþtir. 10,5 aydan önce taný alan hastalarda biyolojik ajan ile tedavi sonrasýnda relaps görülmemiþtir. Biyolojik ajan kullaným süresi için kesme deðeri 10 ay olarak belirlenmiþ, yine biyolojik ajan kullanýmý 10 aydan kýsa olan hastalarda relaps görülmemiþtir. Çalýþmamýzda relaps olan 7 hasta, 10 aydan uzun süredir biyolojik ajan kullanmaktaydý. CHAQ skorlarýnýn JÝA’ ya eþlik eden FMF hastalýðý ve taný gecikmesi olan hasta gruplarý arasýnda istatistiksel olarak anlamlý fark gösterdiði saptanmýþtýr (p<0,05). FMF olan grubun CHAQ deðerleri FMF olmayan gruba göre daha yüksektir. Yine taný gecikmesi 10,5 aydan kýsa olan hastalarýn CHAQ skorlarý taný gecikmesi 10,5 aydan uzun olan hastalara göre anlamlý olarak yüksek bulunmuþtur. JÝA tanýsýndan sonra biyolojik ajan baþlanmasý için geçen süre ile VAS (r=0,325;p<0,05) ve CHAQ (r=0,617;p<0,05) deðerleri karþýlaþtýrýlmýþtýr. Tanýdan sonra biyolojik ajan baþlanmasý için geçen süre arttýkça VAS ve CHAQ skorlarý da artmaktadýr. Sonuç: Çalýþmamýzda JÝA’ lý hastalar için erken taný, erken tedavi, gerektiðinde biyolojik ajanlara geç kalmadan baþlamanýn önemi vurgulanmýþ ve bu deðiþkenlerin CHAQ skoru ile ilþkisi gösterilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Juvenil idiyopatik artrit, biyolojik ajanlar, çocukluk çaðý saðlýk deðerlendirme anketi (CHAQ)
|
