Dünya Saðlýk Örgütü (WHO) verileri PKOS hastalýðýnýn dünya genelinde 116 milyondan fazla kadýný etkilediðini göstermektedir. Anovulatuar infertilitenin ana nedeni olan PKOS, genellikle erken ergenlik döneminde ortaya çýkan endokrin ve metabolik bozukluktur. PKOS prevelansý taný kriterlerine göre deðiþmekte olup %6-15 olarak deðiþmektedir. Bu sendromun etiyolojisi tam olarak açýklanamamakla birlikte genetik, gonadotropin sekresyonunda bozukluk, hiperandrojenizm, insülin direnci-hiperinsülinemi ve over disfonksiyonu gibi nedenler sýralanabilmektedir. PKOS, proinflamatuar bir durum olarak kabul edilmekte ve inflamasyonun PKOS'un potansiyel risk faktörlerinden biri olabileceði düþünülmektedir. Ýnflamatuar sitokinler ve kemokinler PKOS'da immün mekanizmayý tetiklemede ayýrt edici özelliktedir. PKOS, beyaz kan hücresi sayýsýnda, C-reaktif proteinde, interlökin 6, interlökin 18 ve tümör nekroz faktörü-α konsantrasyonlarýnda artýþ ile birlikte kronik düþük dereceli inflamasyon ile iliþkilendirilmektedir. PKOS'ta insülin direnciyle iliþkili glikoz alýmýnýn, nükleer faktör-κB (NF-κB) aktivasyonunu ve oksidatif stresi artýrarak inflamatuar yanýtý indükleyebileceði dikkate alýnan önemli bir noktadýr. PKOS'lu kadýnlarda adipoz dokudaki adipositler tarafýndan salgýlanan ve hormon benzeri bir iþleve sahip olan adipokin salýnýmýnda bozulma olduðu bildirilmiþtir. Adipoz dokudan salgýlanan visfatin, omentin, follistatin adipokinlerinin inflamasyondaki etkinliði konuþulmaktadýr. Tam tahýl, omega-3 ve folik asit tüketimi inflamasyonu azaltýrken trans yaðlar, doymuþ yað asitleri ve yüksek glisemik indeksli diyetler inflamasyonu artýrmaktadýr. Saðlýðý geliþtirici yönde yapýlacak beslenme deðiþikliklerinin hastalýktaki kronik düþük dereceli inflamatuar süreçleri ortadan kaldýrmaya yardýmcý olarak PKOS'lu hastalarda üreme sonuçlarýný iyileþtirebileceði belirtmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Adipokin, Ýnflamasyon, PKOS
|
