|
Giriþ ve Amaç: Dekompresif kraniektomi (DK), serebral hasara sekonder intrakraniyal hipertansiyon (ÝKH) tedavisinde önerilen ve tedavinin son adýmý olarak kabul cerrahi bir tekniktir (1,2). ÝKH geliþen hastalarda DK'nin serebral perfüzyonu ve oksijenasyonu arttýrdýðý kabul görmüþtür(3,4). Serebral hasar sonrasý geliþen ÝKH sebeplerini travmatik (Tr) ve non-travmatik (NTr) olarak ayýrabiliriz. Multisentrik, travmatik ve non-travmatik beyin hasarý ile dekompresif kraniektomi operasyonu yapýlan olgular klinik olarak deðerlendirilmiþtir.
Yöntem: Saðlýk Bilimleri Üniversitesi Sancaktepe Þehit Prof.Dr.Ýlhan Varank Eðitim Araþtýrma Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliniði ve Ordu Üniversitesi Eðitim Araþtýrma Hastanesi, Nöroþirürji Kliniði 2019-2021 yýllarý arasýnda travmatik ve non-travmatik beyin hasarý ile dekompresif kraniektomi uygulanan 20 olgu klinik olarak incelendi.
Bulgular:20 olgunun 8’i(%40) kadýn, 12’si(%60) erkek hastaydý. Ortalama operasyon yaþý, kadýnlarda 48,1yýl(18-81 yýl), erkeklerde 41,5yýl(23-77 yýl), toplamda ortalama 44.2yýl(18-81 yýl) idi. Olgularý, travmatik ve non-travmatik sebeplere baðlý olarak sýnýfladýk. Travmaya baðlý olgular:9(%45,K:3,E:6) (akut subdural hematom(ASDH)) ve non-travmaya baðlý olgular:11(%55,K:5,E:6)(þiddetli beyin ödemi) olarak sýnýflandýrdýk. Travmatik olgularýn (n:9,K:3,E:6) hepsinde ASDH baðlý operasyon yapýlmýþ olup, etyolojisinde 6 olguda araç dýþý trafik kazasý(ADTK)(K:4,E:2), 2 olguda darp (K:0,E:2), 1 olguda ise yüksekten düþme (K:1,E:0) tespit edilmiþtir. Non-travmatik olgularýn etyolojisinde ise 6 olguda kraniyal anevrizma operasyonu (K:2,E:4), 3 olguda serebro vasküler olaya (SVO) baðlý enfarkt (K:2, E:1), 2 olguda ise hipertansif intraserebral kanama (K:1,E:1) tespit edilmiþtir. Takiplerinde 12(%60) hasta ex olup, 8(%40) hasta taburcu olmuþtur. Ex olan 12 hastadan 7’si(%58,4) travmaya baðlý, 5’i(%41,6) non-travmatik sebeplerden opere edilmiþ. Ex olan hastalarýn ortalama hasta yatýþ süresi 26gün(1-78gün) olarak tespit edilmiþtir. Taburcu olan 8 hastadan 2’si(%25) travmaya baðlý, 6’sý(%75) non-travmatik sebeplerden opere edilmiþtir. Taburcu olan hastalarýn ortalama hasta yatýþ süresi 24gün(10-62gün) olarak tespit edilmiþtir.
Tartýþma ve Sonuç: Kliniðimizde, DK uygulanan vakalarda erkek cinsiyet görülme sýklýðý daha fazla olmakla beraber, ortalama görülme yaþý 44.2yýl olarak hesaplanmýþtýr. Travmatik(9) ve non-travmatik(11) nedenlere baðlý DK uygulanan olgular arasýnda, görülme sýklýðý anlamýnda anlamlý farklýlýk görülmedi. Ex olan olgularýn %77,7 ile travmaya baðlý olgularda gözlenmiþtir. Taburcu olan olgularýn %75’i non-travmatik hasara baðlý olgularda gözlenmiþ olup, taburculuk öncesi hastanede yatýþ süresi 23 gün olarak görülmüþtür.
Anahtar Sözcükler: Dekompresif kraniektomi, Ýntrakraniyal hipertansiyon
Kaynaklar:
1-El Hadji Cheikh Ndiaye Sy et al. Decompressive craniectomy: indications and results of 24 cases at the neurosurgery clinic of Fann university hospital of Dakar. Pan African Medical Journal. 2021;38(399). 10.11604/pamj.2021.38.399.27571.
2-Kwan K, Schneider J and Ullman JS (2019) Chapter 12: Decompressive Craniectomy: Long Term Outcome and Ethical Considerations. Front. Neurol. 10:876. doi: 10.3389/fneur.2019.00876.
3-Bor-Seng-Shu E, Figueiredo EG, Amorim RL, Teixeira MJ, Valbuza JS, de Oliveira MM, et al. Decompressive craniectomy: a meta-analysis of influences on intracranial pressure and cerebral perfusion pressure in the treatment of traumatic brain injury. J Neurosurg. (2012) 117:589–96. doi: 10.3171/2012.6.JNS101400.
4-Eberle BM, Schnuriger B, Inaba K, Gruen JP, Demetriades D, Belzberg H. Decompressive craniectomy: surgical control of traumatic intracranial hypertension may improve outcome. Injury. (2010) 41:894–8. doi: 10.1016/j.injury.2010.02.023
Anahtar Kelimeler: Dekompresif kraniektomi, Ýntrakraniyal hipertansiyon, Travmatik beyin hasarý
|