SARS-CoV-2, üst solunum yolu enfeksiyonlarý ve deðiþen þiddette grip benzeri semptomlar olarak kendini gösterir. Bazý hastalarda, merkezi ve periferik sinir sistemleri dahil olmak üzere çoklu organ yetmezliðine yol açabilir. Ensefalopati, tipik olarak deliryumdan derin komaya kadar deðiþen bilinç deðiþikliði ile kendini gösteren beyin disfonksiyonu ile karakterizedir. Hastalarda ayrýca nöbet, baþ aðrýsý veya ekstrapiramidal belirtiler gibi klinik belirtiler de olabilir. Toksik, metabolik, anoksik-iskemik, sepsis ve enflamatuar nedenlerle meydana gelebilir. COVID-19 nedeniyle yoðun bakým ünitesinde izlenen, tedavileri tamamlandýktan sonra sedasyon almadýklarý halde uyanmayan iki hastayý sunmayý amaçladýk. Hastalarda yapýlan sürekli EEG çekimi sonrasý EEG paterninde delta aktivitesinin %95'in üzerinde olduðu tespit ettik. Covid-19 hastalýðý çok yakýn zamanda ortaya çýkmýþ ve bu hastalýðýn nedenleri ve bununla iliþkili komplikasyonlar iyi anlaþýlamamýþtýr. Ensefalopati tablosu için bir çok hipotez ortaya atýlmýþtýr. SARS-COV-2 ‘nin pulmoner parankime ve beyne ACE-2 reseptörünü kullanarak diffüze olduðu gösterilmiþtir. Beyindeki bir baþka giriþ yolu, olfaktör mukoza aracýlýðýyla cribriform plaka boyunca yayýlýmýdýr. Olfaktör mukozada bulunan ACE-2 reseptörü vasýtasýyla virüs beyin sapýný etkileyebilir ve bunun sonucunda solunum ve kalp fonksiyonlarýnda düzensizliðe yol açabilir. COVID-19 enfeksiyonundan sonra geliþen enflamatuar fýrtýna, IgG üretimine ve kan-beyin bariyerinin açýlmasýna sebep olabilir. ayrýca bu hastalarda yoðun bakým sürecinde deliryum tablosu çok görülmekte olup deliryumun nöroinvaziv mekanizmalarýnýn aracýlýk ettiði solunum yetmezliði, ek organ yetmezliði veya ensefalopatinin erken belirtisi olabileceði gösterilmiþtir. Yoðun bakýmda takip ettiðimiz hastalarda deliryum geliþimi ve solunum sýkýntýsý sebebiyle mekanik ventilatör tedavisi uyguladýðýmýz hastalarda PO2 ve SPO2 deðerlerinin düzelmesi sonrasý sedasyon kesilmesine ve en az 72 saat beklenmesine raðmen bilinç düzeyinde düzelme olmamasý ve hastanýn koma halinin devam etmesi durumunun covid-19 ensefalopatisine baðlý olduðunu düþünüyoruz. Bu durumda olan hastalarda covid-19 ensefalopatisinin de ayýrýcý tanýlar arasýnda yer almasý gerektiðini düþünmekteyiz.
Anahtar Kelimeler: Covid-19, ensefalopati, deliryum
|
