Epilepsi, beyindeki sinir hücrelerinde olaðandýþý ve aþýrý elektriksel deþarjlar sonucu geliþen beklenmedik, tekrarlayýcý ve belirli bir neden olmaksýzýn tetiklemiþ nöbetler ile karakterize yaygýn bir rahatsýzlýktýr. Etiyolojisine ve tedavisine yönelik artan çalýþmalara raðmen gizemini korumaya devam etmektedir. Bu çalýþmada deney hayvanlarýnda oluþturulmuþ epilepsi modeli üzerinde epilepsinin farmakolojik tedavisinde kullanýlan valproik asit (VPA) ile turp bitkisi ekstraktýnýn nöbetler üzerindeki etkileri incelenmiþtir. Deneysel akut epilepsi modeli oluþturulmak üzere Balb/C erkek farelere 60 mg/kg pentilentetrazol (PTZ) intraperitoneal olarak uygulandý. Tedavi amaçlý VPA (100mg/kg) ve epilepsi üzerindeki etkinliðini araþtýrmak amacýyla antioksidan içeriði yüksek olan Turp bitkisi ekstraktý (50mg/kg) kullanýldý. Hayvanlar kontrol, PTZ, PTZ+VPA, PTZ+Turp ve PTZ+VPA+Turp olmak üzere 5 gruba (n=10)) ayrýldý. Kontrol ve PTZ grubuna 7 gün boyunca salin, VPA grubuna 7 gün boyunca VPA, Turp grubuna 7 gün boyunca turp ekstraktý ve VPA ve Turp grubuna 7 gün boyunca VPA ve turp ekstraktý gavaj yoluyla verildi. Sekizinci gün VPA ve turp uygulamalarýnýn ardýndan 60 mg/kg PTZ uygulamasý yapýldý. Ardýndan þeffaf pleksi kafeslerde 30 dakika süreyle video kaydýna alýndý. Videolar izlenilerek nöbet sayýsý süresi, Racine Konvülsiyon Skalasýna göre þiddeti tespit edildi. VPA ve turp ekstraktýný birlikte alan hayvanlarýn nöbet sayýsýnda azalma ve nöbet baþlangýcýnda gecikme görüldü. Bu pozitif etkinin turpun içeriðinde yer alan antioksidan maddelerden kaynaklanmýþ olabileceði kanaatindeyiz. Ayrýca bu gruptaki hayvanlarda VPA grubuna göre daha az kilo artýþý izlendi. Bu sonuç turp bitkisinin epilepsili bireylerde VPA’nýn yan etkisi olan kilo alýmýna da faydalý olabileceðini düþündürdü. Bitki ekstraktlarýnýn farmakolojik ilaçlarýn yerini almasý söz konusu deðildir ancak tedaviyi destekleyici ve yan etkileri baskýlayýcý etkileri sebebiyle daha detaylý araþtýrmalar yapýlmalýdýr. "Bu çalýþma Gülderen Kerek adlý yazarýn "Deneysel Epilepsi Modeli Oluþturulan Balb/C Farelerde Turp Bitkisi (Raphanus Sativus) Ekstresininin Olasý Etkilerinin Araþtýrýlmasý isimli yüksek lisans tezinden elde edilmiþtir. ORCID NO: 0000-0002-8582-0395, 0000-0003-3646-5320"
Anahtar Kelimeler: Epilepsi, nöbet, raphanus sativus, turp ekstraktý, fare
|
