Kanser önemli bir kaygý kaynaðý olarak çeþitli psikososyal sorunlarý gündeme getirmektedir. Anksiyete, daha yüksek kansere özgü ölüm oraný ile iliþkilidir. Hastalarýn onkolojik takip ve tedavi için þehir dýþýna gitmek zorunda kalmalarý anksiyete geliþimi için ek faktör olabilmektedir. Bu çalýþmamýzda onkolojik takip ve tedavi için þehir dýþýna giden hastalarýn anksiyete seviyeleri ve iliþkili faktörler araþtýrýlmýþtýr. Aksaray Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi'ne baþvuran 30 hasta çalýþmaya alýnmýþtýr. En az iki kontrol muayenesi yapýlmýþ veya iki kür onkolojik tedavi alan hastalar þehir içi olarak, þehir dýþýna giden hastalar da þehir dýþý olarak gruplandýrýlmýþtýr. Aktif anksiyete tedavisi alan veya tümöre baðlý semptomu olan hastalar çalýþma dýþý býrakýlmýþtýr. Anksiyete deðerlendirmesi Hamilton Anksiyete Deðerlendirme Ölçeði ile yapýlmýþtýr. Anksiyete skorlarý ve anksiyete gruplarý arasýndaki fark ile bunlarý etkileyen faktörler deðerlendirilmiþtir. Þehir içi hastalarýnýn %100'ü aktif onkolojik tedavi alýrken, þehir dýþý hastalarýnýn %86'sý aktif tedavi almaktadýr. En sýk kanser türü meme kanseridir (sýrasý ile %56 ve %44). Þehir içi hastalarýnýn %100'ü acil durumlarda Týbbi Onkoloji hekimine ulaþabileceðini düþünürken bu oran þehir dýþý hastalarýnda %64'tür (p=0.014). Þehir içi hastalarýnýn ortanca Hamilton anksiyete skoru, þehir dýþý hastalarýnýn ortanca skorundan belirgin olarak düþüktür (sýrasýyla 3.5, 10.5, p=0.034). Ancak Hamilton anksiyete gruplarý arasýnda fark yoktur (p=0.06). Klinik özelliklerin anksiyete üzerine tek deðiþkenli analizinde boþanmýþ/dul olmak olumlu bir faktör olarak saptanmýþtýr (p=0.036). Ancak çok deðiþkenli analizde hiç bir faktörün anksiyete üzerine anlamlý etkisi saptanmamýþtýr. Bu çalýþmaya göre onkolojik tedavi için þehir dýþýna gitmenin anksiyete geliþimi için risk faktörü olduðu düþünülmüþtür. Kanser hastalarýnýn mümkünse kendi þehrinde onkolojik takip ve tedavi olmasý gerektiði sonucuna varýlabilir. ORCID NO: 0000-0003-3155-8798
Anahtar Kelimeler: Kanser, Anksiyete, Kaygý, Þehir dýþý.
|
