Bu araştırma bilişsel davranışçı terapi temelli mizah yoluyla başa çıkma psikoeğitiminin depresyon tanılı hastalarda mizah duygusu, benlik saygısı ve depresyon düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Ön test, ara test ,1.izlem test ve 2.izlem test kontrol gruplu yarı deneysel araştırma olarak yürütüldü. Araştırma Mardin ve Kızıltepe hastanelerinde 20 Ocak 2023 ile 20 Mayıs 2023 tarihleri arasında yapıldı. Araştırmanın örneklemini depresyon tanısı alan 60 hasta (30 kontrol, 30 deney) oluşturdu. Verilerin toplanmasında ‘Kişisel Bilgi Formu’, ‘Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ)’, ‘Mizah Yoluyla Başa Çıkma Ölçeği (MYBÇÖ)’, ‘Çok Boyutlu Mizah Duygusu Ölçeği (ÇBMDÖ) ve ‘Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ)’ kullanıldı. Deney grubuna 8 oturumluk bilişsel davranışçı terapi temelli mizah yoluyla başa çıkma psikoeğitim programı haftada 2 kez grup eğitimi şeklinde verildi. Kontrol grubuna ise herhangi bir girişimde bulunulmadı. Ön testte deney ve kontrol grubundaki hastaların BDÖ, RBSÖ, ÇBMDÖ ve MYBÇÖ toplam puan ortalamalarında istatiksel olarak anlamlı fark olmadığı saptandı (p>0.05). Ara test, 1.izlem test ve 2.izlem test ölçek puanlarında ise deney grubundaki hastaların kontrol grubundaki hastalara göre RBSÖ ve BDÖ puan ortalamaları düşük ve istatiksel olarak farklı olduğu saptandı, ÇBMDÖ ve MYBÇÖ puan ortalamaları ise yüksek ve istatiksel olarak farklı olduğu saptandı (p<0.05). BDT temelli mizah yoluyla başa çıkma psikoeğitimin; depresyon tanılı bireylerin benlik saygısı, mizah duygusu, mizah yoluyla başa çıkma düzeylerini arttırmada, depresyon düzeyini azaltmada etkili olduğu belirlendi. Depresyon tedavisinde BDT temelli mizah yoluyla başa çıkma psikoeğitim programının psikiyatri hemşireleri tarafından kullanılması önerilmektedir.
"Bu araştırma, Gaziantep Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi Komisyonu Başkanlığı tarafından GÜ BAYBP- SBF.DT.23.03 numaralı proje ile desteklenmiştir. Bu çalışma birinci sırada yer alan yazarın doktora tezinden üretilmiştir. ORCID NO: 0000-0003-0038-5740, 0000-0002-9466-1357"
Anahtar Kelimeler: Depresyon, Psikiyatri Hemşireliği, Mizah Yoluyla Başa Çıkma, Psikoeğitim, Benlik Saygısı, Mizah Duygusu
|
