Mikotoksinler, mantarlar tarafından sekonder metabolitler olarak üretilen güçlü toksinlerdir. Güçlü toksisitesinden dolayı besin güvenliği ve gıda sanayisi bu metabolitleri üzerinde durulması gereken bir konu olarak değerlendirmektedir. Bir mikotoksin türü olan patulin, Byssochlamys, Penicillium, Aspergillus gibi bazı mantarlar tarafından üretilen ve çok çeşitli gıdalarda görülebilen bir mikotoksin türüdür. Özellikle elma, kayısı, armut gibi çekirdekli ve yumuşak meyveler, bazı sebzeler, tahıllar, peynir gibi besinler patulin oluşumu için önemli besinler arasında yer almaktadır. Depolama, ısıl işlem, pastörizasyon, fermentasyon ve asidite koşulları ile beraber kontaminasyon durumu patulin miktarının azalma ve artışında etkili olmaktadır. Patulinin 1940'larda bir antibiyotik olarak izole edilen suda çözünür bir lakton iken insan sağlığını üzerine etkileri dikkat çekmiştir. Epitel hücre dejenerasyonu, genotoksik ve teratojenik gibi etkileri sağlık tehtiti halk sağlığı endişelerini arttımaktadır. Uygun proses ve koşullara rağmen patulinin doğal olarak oluşma özelliği patulinin elimine edilmesinde yetersiz kalabilmektedir. Bundan dolayı, özel bir grup olan bebek ve çocukların beslenmesinde yer alan özellikle elma, armut, tahıl bazlı püre gibi bebek gıdaları patulin tehlikesi üzerinde tekrar durulmasını gerektirmektedir. Bebek gıdalarının tüketimine bağlı olası artacak maruziyet sağlık sorunlarını beraberinde getirecektir. Bu derlemede bebek gıdalarında bulunan patulin incelenmekte ve patulini etkileyen prosesler tekrar gözen geçirilmektedir. Ayrıca bu derleme ilerleyen süreçlerde bebek gıdalarının patulin analizlerine bir ışık tutacaktır. ORCID NO: 0000-0002-8047-2926
Anahtar Kelimeler: patulin, mikotoksin, bebek gıdaları
|
