Giriş: İrritabl Barsak Sendromu(İBS) herhangi bir yapısal bozukluğun olmadığı ancak gastrointestinal sistemde kabızlık,ishal,gaz şişkinlik gibi semptomların görüldüğü bir hastalıktır. İBS'nin 4 alt tipi bulunmaktadır. Kabızlığın baskın olduğu İBS(İBS-C), İshalin baskın olduğu İBS(İBS-D), Karışık tip İBS(İBS-M) ve son olarak da Sınıflandırılmamış İBS(İBS-U)'dir. İBS tedavisi semptomların şiddeti, besinlerle semptomlar arasındaki ilişki, bireyin psikolojik sorunlarının varlığı ve semptomlar üzerindeki etkisi üzerinde yoğunlaşmaktadır. FODMAP içeren besinler düşük emilime sahiptir ve kolonda fermente olarak lümendeki suyu arttırırlar. Bu yüzden FODMAP içeren besinlerin İBS semptomlarını tetiklediği düşünülmektedir.
Amaç: Bu çalışma FODMAP diyetinin IBS üzerine etkisini incelemeyi amaçlamıştır.
Yöntemler: FODMAP diyeti ve IBS üzerine etkileri ile ilgili Pubmed’de son yıllarda yayınlanmış olan yayınlar ve ilgili diğer bilimsel yayınlar incelenmiştir.
Bulgular: Avustralya'da yapılan bir çalışmada İBS hastaları iki gruba ayrılmış ve bir gruba düşük FODMAP diyeti uygulanırken diğer gruba FODMAP içeriği zengin bir diyet uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda düşük FODMAP grubunun semptomlarında büyük ölçüde azalma olduğu gözlemlenmiştir. Başka bir çalışmada FODMAP kısıtlı diyet sonucunda çoğu İBS hastasının dışkı formunun normal yapıya döndüğü tespit edilmiştir.Bu durum hastaların yaşam kalitesinin artmasına sebep olmuştur. Yapılan birçok çalışmada da FODMAP kısıtlı diyetin İBS semptomlarını azalttığı gözlemlenmiştir.
Sonuç: FODMAP kısıtlı diyetlerin uygulanması sonucu çoğu IBS hastasının semptomlarında azalma görülmüştür. Ancak FODMAP besinlerin bir çoğunun prebiyotik olması ve İBS hastalarının bağırsak mikrobiyotasının sağlıklı bireylere göre bozulmuş olması sebebiyle diyetin uzun süre uygulanmasının bağırsak sağlığını olumsuz etkileyeceği belirtilmektedir. FODMAP kısıtlı diyet ve İBS semptomları arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmaların kısa süreli çalışmalar olması ve diyetin uzun dönemde bağırsak mikrobiyotası üzerindeki etkisinin bilinmemesi nedeniyle bu konuda kesin bir sonuca varılamamaktadır.
Anahtar Kelimeler: FODMAP, İBS, mikrobiyota
|
