Amaç: Juvenil idiyopatik artritli hastalarda; tanı gecikmesi, biyolojik ajan kullanımı, biyolojik ajanın başlanma zamanı ve eşlik eden FMF hastalığının çocukluk çağı sağlık değerlendirme anketi ile ilişkisini araştırmaktır. Materyal ve metod: Çalışmaya yaş ortalaması 13.67 ± 4.61 yıl olan 20 JİA tanılı hasta ( 13 kız, 7 erkek ) ve yaş ortalaması 13.25 ± 43.52 yıl olan ve herhangi bir bağ doku, nörolojik, kas hastalığı olmayan 20 çocuk ( 13 kız, 7 erkek ) kontrol grubu olarak alınmıştır. Bu hasta ve kontrol grubuna sakatlık ve rahatsızlık endeksinden oluşan CHAQ anketi uygulandı. Bulgular: Biyolojik ajan kullanan 20 juvenil idiyopatik artritli hastanın CHAQ skorları kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulunmuştur ( p<0,05 ). Biyolojik ajan kullanımı sonrası relaps görülen hastaların risk faktörlerine bakıldığında istatistiksel olarak sadece cinsiyet ( p<0,05 ) anlamlı bulunmuştur. Erkeklerin relaps olma oranı % 71,4 iken, bu oran kızlarda 28,6’ dır. ROC eğrisi yöntemi ile yapılan testler sonucunda tanı gecikmesi için kesme değeri 10,5 ay olarak belirlenmiştir. 10,5 aydan önce tanı alan hastalarda biyolojik ajan ile tedavi sonrasında relaps görülmemiştir. Biyolojik ajan kullanım süresi için kesme değeri 10 ay olarak belirlenmiş, yine biyolojik ajan kullanımı 10 aydan kısa olan hastalarda relaps görülmemiştir. Çalışmamızda relaps olan 7 hasta, 10 aydan uzun süredir biyolojik ajan kullanmaktaydı. CHAQ skorlarının JİA’ ya eşlik eden FMF hastalığı ve tanı gecikmesi olan hasta grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği saptanmıştır (p<0,05). FMF olan grubun CHAQ değerleri FMF olmayan gruba göre daha yüksektir. Yine tanı gecikmesi 10,5 aydan kısa olan hastaların CHAQ skorları tanı gecikmesi 10,5 aydan uzun olan hastalara göre anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. JİA tanısından sonra biyolojik ajan başlanması için geçen süre ile VAS (r=0,325;p<0,05) ve CHAQ (r=0,617;p<0,05) değerleri karşılaştırılmıştır. Tanıdan sonra biyolojik ajan başlanması için geçen süre arttıkça VAS ve CHAQ skorları da artmaktadır. Sonuç: Çalışmamızda JİA’ lı hastalar için erken tanı, erken tedavi, gerektiğinde biyolojik ajanlara geç kalmadan başlamanın önemi vurgulanmış ve bu değişkenlerin CHAQ skoru ile ilşkisi gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Juvenil idiyopatik artrit, biyolojik ajanlar, çocukluk çağı sağlık değerlendirme anketi (CHAQ)
|
