Yeşil çay dünya genelinde siyah çaydan sonra en çok tüketilen ve sağlık ile ilişkilendirilen çay türüdür. Yapısında bulunan birçok biyoaktif bileşik hastalıkların önlenmesinde ve tedavisinde potansiyele sahiptir. Bu bileşiklerden kateşinler özellikle de epigallokateşin-3-gallat (EGCG) en yoğun bulunan ve sağlıkla ilişkilendirilen başlıca bileşiktir. Yapılan son çalışmalarda yeşil çay polifenollerinin antioksidan etkisi ile kansere karşı koruyucu, vücut yağ oranını azaltıcı, kan basıncını, kan yağlarını ve kan şekerini düzenleyici etkisinin olduğu gösterilmiştir. Yeşil çayın bu etkileri temelde antioksidan ve antiinflamatuvar etkinlikler aracılığıyla gerçekleşmektedir. Ayrıca yeşil çay kateşinlerinin gatrointestinal mikrobiyota üzerinde değişiklikler yarattığı da gösterilmiştir. Büyük çoğunluğu hayvan çalışmalarında gösterilmiş olmakla birlikte yeşil çay polifenollerinin bağırsakta bulunan yararlı bakteri popülasyonunu arttırdığı ve zararlı olarak bilinen bakterilerin büyümesini engellediği gösterilmiştir. Bu sayede kısa zincirli yağ asitlerinin sentezini artmakta, inflamasyon önlenmekte, enerji harcaması artmakta, makro besin ögesi metabolizması değişmektedir. Bu bildiride yeşil çayın gastrointestinal sistem mikrobiyotası üzerine etkileri ve mikrobiyotadaki değişimler aracılığıyla hastalıklarla olan ilişkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Literatür araştırmasının ardından yeşil çayın kanserler, obezite, diyabet ve inflamatuvar bağırsak hastalıklarının önlenmesinde veya hastalığa bağlı semptomların iyileşmesinde mikrobiyota aracılı rol oynama potansiyeli olduğu görülmüştür. Yeşil çay veya polifenollerinin verildiği hayvan çalışmaları gastrointestinal sistem mikrobiyotasını modüle etmektedir. Ancak, yapılan çoğu çalışmanın hayvanlar üzerinde yürütülmüş olması ve insan çalışmasının sınırlılığı nedeniyle kullanım şekline ve dozuna dair bir öneri geliştirilememiştir. Yeşil çayın mikrobiyota aracılığıyla sağlık faydalarının belirlenmesine yönelik daha fazla sayıda çalışmaya ihtiyaç olduğu görülmüştür. ORCID NO: 0000-0003-4524-8205
Anahtar Kelimeler: Yeşil çay, Kateşin, Mikrobiyota, Sağlık
|
