Psikolojik sağlamlık insan hayatında karşılaşılabilecek olumsuz yaşam olaylarına karşı etkili baş etmeyi sağlayan bir özelliktir. Bu özelliğin bireylerin kişilik özelliklerine göre ne seviyede etkilendiği ve hayat boyu patoloji geliştirme konusunda koruyucu bir faktör olup olamayacağı insan davranışı açısından önem göstermektedir. Bu çalışmada kişilerin psikolojik sağlamlık seviyelerinin kişilik özellikleri ve depresyonla olan ilişkisini araştırmak amaçlanmıştır. Bu amaçla ele alınan sosyo-demografik değişkenlerle psikolojik sağlamlık, depresyon ve beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler incelenmiş, sosyo-demografik değişken gruplarıyla bağımlı değişken (psikolojik sağlamlık, beş faktör kişilik özellikleri ve depresyon) düzeyleri bakımından anlamlı fark olup olmadığı araştırılmıştır.
İlişkisel tarama yöntemiyle gerçekleştirilen bu araştırmanın örneklemi Türkiye’de 18-65 yaşları arasında olan 165 erkek, 251 kadın toplam 416 kişiden oluşmaktadır. Veri toplamak amacıyla katılımcıların sosyo-demografik özelliklerine ilişkin bilgiler “Kişisel Bilgi Formu” kişilik özelliklerini ölçmek için “Beş Faktör Kişilik Envanteri”, depresyon düzeylerini belirlemek için “Beck Depresyon Ölçeği” ve psikolojik sağlamlık seviyelerini ölçmek için “Connor- Davidson Psikolojik Sağlamlık Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 29.0 paket programı ile yapılmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre, psikolojik sağlamlık ile tüm kişilik boyutları pozitif ilişkili, depresyon negatif yönde ilişkili bulunmuştur. Kadınlarda uyumluluk seviyesi daha yüksekken erkeklerin sorumluluk seviyeleri daha yüksek bulunmuştur. Erkeklerde duygusal değişimin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Kadınlarda depresyon puanları daha yüksek bulunmuştur. Değişkenlerin kendi aralarında olan ilişkileri incelendiğinde dışadönüklük, uyumluluk, sorumluluk, duygusal değişim, gelişime açıklık ve psikolojik sağlamlığın pozitif yönlü, depresyonun ise negatif yönlü korelasyona sahip olduğu görülmüştür. Yapılan regresyon analizleri sonucunda depresyon ve uyumluluk, sorumluluk ve duygusal değişimin, psikolojik sağlamlığı yordadığı bulunmuştur. Araştırmanın sonuçları ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.
ORCID NO: 0009-0004-8517-1315 , 0000-0002-7039-9788
Anahtar Kelimeler: Psikolojik Sağlamlık, Dayanıklılık, Kişilik Özellikleri, Depresyon, Yetişkin
|
